Wydawca treści
Obszary Natura 2000
Natura 2000 jest przyjętym przez Unię Europejską systemem ochrony wybranych elementów przyrody, najważniejszych z punktu widzenia interesu całej Europy.
Sieć obszarów Natura 2000 obejmuje:
1) obszary specjalnej ochrony ptaków;
2) specjalne obszary ochrony siedlisk;
3) obszary mające znaczenie dla Wspólnoty.
- Natura 2000 jest przyjętym przez Unię Europejską systemem ochrony wybranych elementów
przyrody, najważniejszych z punktu widzenia interesu Wspólnoty.
- System ten nie ma zastępować systemów krajowych, ale je uzupełniać, stwarzając
merytoryczne podstawy zachowania dziedzictwa przyrodniczego w skali kontynentu.
- Podstawę do wybrania i ochrony obszarów zaliczanych do systemu Natura 2000 stanowią
dwie dyrektywy europejskie: Dyrektywa Ptasia i Dyrektywa Siedliskowa:
a) Dyrektywa Rady 79/409/EWG (Wild Birds Directive) z dnia 2 kwietnia 1979 r. dotyczy
ochrony dziko żyjących ptaków (tzw. Dyrektywa Ptasia). W myśl tej dyrektywy
powołuje się Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków – OSOP.
b) Dyrektywa Rady 92/43/EWG (Habitat Directive) z dnia 21 maja 1992 r., dotycząca
ochrony naturalnych siedlisk przyrodniczych oraz dziko żyjącej fauny i flory
(tzw. Dyrektywa Habitatowa bądź Siedliskowa), zobowiązuje kraje Unii
Europejskiej do typowania terenów ważnych dla ochrony gatunków oraz siedlisk jako
Specjalnych Obszarów Ochrony Siedlisk – SOOS.
- Zaproponowane, a następnie uznane przez Komisję Europejską, obszary OSOP i SOOS tworzą
Europejską Sieć Ekologiczną Natura 2000.s
OBSZARY NATURA 2000 W NADLEŚNICTWIE ŚWIEBODZIN
1. Buczyny Łagowsko – Sulęcińskie (PLH080008)
Zajmują obszar o powierzchni 6 771 ha, położony w krajobrazie moren Pojezierza Lubuskiego. Charakteryzuje się on dużymi deniwelacjami terenu i stromymi zboczami. W obniżeniach znajdują się liczne mezotroficzne jeziora, wokół których wykształciły się torfowiska. Cenne przyrodniczo są także tereny źródliskowe. Około 90% powierzchni zajmują lasy zdominowane przez bory sosnowe, wśród których znajdują się rozległe fragmenty buczyn i dąbrów.
W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa znajduje się 34,6% powierzchni ogólnej obszaru.
WARTOŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE
Występuje tu co najmniej 14 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG oraz gatunki z Polskiej Czerwonej Księgi (kania ruda, bąk). W stosunkowo dużym zagęszczeniu występują: gąsiorek, zimorodek i lerka.
Obszar ten jest ważny ze względu na występowanie całego spektrum lasów bukowych, charakterystycznych dla regionu, jezior
mezotroficznych oraz torfowisk wysokich
i przejściowych, a także stabilnych populacji gatunków związanych z tymi siedliskami.
Stwierdzono tu łącznie 10 typów siedlisk przyrodniczych, wyszczególnionych w Załączniku I Dyrektywy Rady (92/43/EWG), zajmujących około 52% powierzchni ostoi oraz 9 gatunków z Załącznika II tej dyrektywy (w tym 7 gatunków związanych z wodami). /Źródło: Standardowy formularz danych/
ZAGROŻENIA
Największe zagrożenia dla przyrody obszaru stanowią:
• usuwanie martwych i obumierających drzew;
• zanieczyszczanie wód;
• melioracje odwadniające;
• kłusownictwo;
• silna presja turystyczna;
• kopalnie odkrywkowe węgla brunatnego w okolicach obszaru.
2. Nietoperek (PLH080003)
Obszar Natura 2000 o powierzchni 7377 ha, położony jest na terenie województwa lubuskiego. Obejmuje on rozległą sieć starych, podziemnych fortyfikacji tj. 30 km żelbetonowych podziemi, znajdujących się 30 – 50 m pod powierzchnią ziemi. Stanowią one część Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego zbudowanego przez hitlerowców w latach 1933-1945. Podziemia łączą się z powierzchnią ziemi kilkoma pionowymi szybami wentylacyjnymi oraz korytarzami prowadzącymi do bunkrów.
W skład ostoi wchodzą również naziemne tereny żerowiskowe nietoperzy, odpowiadające mniej więcej granicom Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego „Uroczyska MRU", stanowiącego otulinę podziemnych rezerwatów „Nietoperek" i „Nietoperek II". Dodatkowo do ostoi włączony został Tunel w Wysokiej.
W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa znajduje się 12,7% ogólnej powierzchni zarządzanego przez RDOŚ obszaru.
WARTOŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE
Obszar obejmuje najważniejsze zimowisko nietoperzy Europy Środkowej i ich tereny żerowiskowe. Zimuje tu nawet 37 693 osobniki (2008 r.; w 2011 r. 27 285 osobników), należących do co najmniej 12 gatunków (w tym 4 gat. z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG).
Najliczniej występują: nocek rudy (Myotis daubentonii), nocek duży (Myotis myotis), gacek wielkouch (Plecotus auritus) i nocek Natterera (Myotis nattereri). /Źródło: standardowy formularz danych/
ZAGROŻENIA
Największym zagrożeniem tego obszaru jest niepokojenie nietoperzy przez ludzi.
3. Dolina Leniwej Obry (PLH080001)
Rozpościera się na powierzchni 7137 ha i obejmuje rozległe obniżenie Leniwej Obry między miejscowościami Babimost i Międzyrzecz, przechodzące w północnej części w dolinę rzeki Paklicy. Teren ten ma charakter rozległej, zatorfionej doliny wolno płynącej rzeki. Została ona zmeliorowana w XIX w, a następnie zagospodarowana rolniczo. Obecnie podlega spontanicznej renaturyzacji i stanowi mozaikę ekstensywnie użytkowanych, zarastających łąk, lasów (w wieku 20-100 lat) oraz zarośli łęgowych. W północnej części ostoi zlokalizowane są eutroficzne, przepływowe jeziora. Sośniny zajmują większą część powierzchni. Ukształtowanie terenu jest bardzo zróżnicowane, charakterystyczne dla krajobrazu polodowcowego. Obszar odznacza się bardzo słabym zaludnieniem i niskim poziomem antropopresji.
W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Świebodzin znajduje się 15,6% powierzchni ogólnej obszaru, którym zarządza RDOŚ.
WARTOŚĆ PRZYRODNICZA I ZNACZENIE
Ostoja ptasia o randze krajowej K35.
Występuje tu co najmniej 14 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG. W okresie lęgowym świerszczak występuje w zagęszczeniu około 1% populacji krajowej (C3). W stosunkowo wysokim zagęszczeniu (C7) występuje dzięcioł średni (30-40p).
Rozległe obszary szybko renaturyzujących się terenów podmokłych i lasów, z najcenniejszymi starodrzewami liściastymi, w tym kilkuset drzewami o wymiarach pomnikowych. Znajduje się tu jedyne w Polsce stanowisko kaldesii dziewięciornikowatej, na którym była obserwowana od 1986 r. (kilkanaście niekwitnących osobników). Ponadto występuje tu ponad 20 gatunków roślin zagrożonych i chronionych w Polsce.
ZAGROŻENIA
Największym zagrożeniem dla obszaru jest zmiana stosunków wodnych na skutek odnowienia lub kontynuacji melioracji.
4. Stara Dąbrowa w Korytach
Obejmuje zwarty fragment Puszczy Lubuskiej, zwanej Rzepińską. Obszar ten, o powierzchni 1630 ha, leży w południowej części Puszczy, na południu od miejscowości Koryta (od której bierze swą nazwę), na terenie powiatu sulęcińskiego, w gminie Torzym. Od południa teren graniczy z „Doliną Pliszki", łącząc się przez nią z „Lasami Dobrosułowskimi". Obszar obejmuje niezwykle cenne, stare drzewostany dębowe z rzadkimi gatunkami chrząszczy ksylofagicznych, który do tej pory, pomimo licznych starań, nie został objęty ochroną rezerwatową. Puszcza Lubuska stanowi wielki kompleks leśny obejmujący obszar pomiędzy trzema rzekami: Odrą, Wartą i Obrą. Tworzą go głównie piaszczyste tereny sandrowe, dość liczne jeziora oraz drzewostan o charakterze monokultury, w którym zdecydowanie dominuje sosna zwyczajna.
Obszar ten, utworzony w celu zachowania starych drzewostanów dębowych z silną populacją jelonka rogacza, Stanowi bardzo istotny element w sieci korytarzy ekologicznych w Polsce zachodniej, łącząc się poprzez „Dolinę Pliszki" z „Lasami Dobrosułowskimi". Niestety, od północy jest ograniczony ruchliwą i pozbawioną przejść dla zwierząt drogą E30. Z załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG oprócz jelonka rogacza stwierdzono tutaj niezbyt licznie występującą traszkę grzebieniastą, dla zachowania której obszar ma znikome znaczenie